Świat technologii i moje małe dzieci
Swój kolejny temat chciałabym zacząć od stwierdzenia, niby oczywistego, ale jednak… do wszystkich wyborów należy podchodzić zdroworozsądkowo. Być świadomym wszystkich za i przeciw. Będąc rodzicem czy opiekunem, nie możemy przechodzić bezmyślnie i obojętnie obok ważnych tematów. Zatem, rozważmy argumenty i dopiero podejmijmy decyzje.
Czasem lepiej dłużej się zastanowić niż dokonać wyboru ad hoc.
Wiem, Czasem się nie chce. Czasem puszczają nerwy. Czasem chciałoby się mieć tych parę minut na dopicie kawy i tym samym szukamy łatwego sposobu by zająć czymś dziecko. Niestety w temacie naszych dzieci chodzenie na skróty nigdy nie wychodzi na dobre. Zajmowanie ich czasu filmikami na Youtubie, które nie posiadają większego sensu i nie są do końca przez nas kontrolowane może mieć poważne skutki np. w deficytach mowy czy w emocjonalnej niedojrzałości. Konsekwencją jest luka w rozwoju zachowania naszych dzieci. Bądźmy czujni i nie podsuwajmy dzieciom byle czego. Świat technologii jest wspaniały i trzeba wykorzystać jego zalety i bardzo, ale to bardzo uważać na niebezpieczeństwo, które idzie w parze.
Zalety
Nowe technologie przede wszystkim ułatwiają dzieciom naukę języków obcych. Wszystkie lepsze aplikacje dla dzieci są opracowane w języku angielskim. Jednak nie stanowi to problemu w możliwości korzystania z tych programów, raczej umożliwia naturalną naukę innego języka.
Co więcej, aplikacje są dostępne na komputerach, telefonach i tabletach. Niezależnie od miejsca i sytuacji w jakich czasami się znajdujemy, możemy sięgnąć do swojego telefonu włączyć program i umożliwić dziecku naukę przez zabawę.
W swoich urządzeniach możemy przechowywać ulubione ebooki z bajkami, audiobooki, ulubione dziecięce piosenki czy kolejny odcinek „mądrobotów”.
Dodam jeszcze tylko, że nowe technologie doskonale wspierają umiejętności logicznego myślenia i zdolności matematycznych.
To jest dobry moment na podkreślenie tego, że nuda jest naszym dzieciom potrzebna. Pełni ona kilka funkcji, ale do najważniejszych należą regeneracja systemów poznawczych i odpoczynek. Pamiętajmy o tym! Wszystko to co podajemy naszym dzieciom musi po pierwsze mieć powód, musi być przemyślane, dopasowane do wieku i zoptymalizowane czasowo.
Co mówią badania naukowe na temat, tego co możemy i tego czego nie powinniśmy robić z technologią we wczesnym dzieciństwie.
Technologia wspiera kształtowanie umiejętności matematycznych
Badania potwierdzają, że we wczesnym dzieciństwie technologia może wspierać a nawet wzmacniać niektóre umiejętności. (Young children and technology: What’s appropriate? January 2005, Publisher: National Council of Teachers of Mathematics, Douglas H. Clements Julie Sarama). Na przykład dobrze opracowane łamigłówki komputerowe wspierają naukę logicznych i matematycznych umiejętności. Odpowiednio dobrane aplikacje poniekąd wymuszają logiczne podstępowanie, uczą dzieci kreatywnego podejścia do rozwiązywania zadań matematycznych. Co więcej, wykorzystywanie sprytnie zaprojektowanych manipulacji komputerowych oraz narzędzi, które kładą nacisk na rozwiązywanie problemów oferują unikalne zalety i mają potencjał, aby ćwiczyć głębsze myślenie konceptualne.
Naukowcy stwierdzają (Young children and technology: What’s appropriate? January 2005, Publisher: National Council of Teachers of Mathematics, Douglas H. Clements Julie Sarama), że komputery oraz inne interaktywnie angażujące urządzenia poprzez dobrze zaprojektowane i opracowane instrukcje i złożone zadania mogą pomóc dzieciom rozumieć i rozwijać umiejętności matematyczne i logiczne.
Tablice i plansze interaktywne w przedszkolach
Same badania nad wykorzystywaniem komputerów oraz innych technologii w procesie rozwoju i edukacji małych dzieci stały się coraz bardziej wyszukane. Co raz częściej placówki edukacyjne (kluby malucha, przedszkola) wykorzystują np. plansze multimedialne / interaktywne do zajęć z małymi dziećmi.
Nowe technologie, a kształtowanie się umiejętności kooperacyjnych
Niektóre badania (Young Children and Technology; January 1998; Douglas H. Clements) stwierdzają, że dzieci spędzają nawet dziewięć razy więcej czasu na rozmowach z rówieśnikami podczas pracy na komputerach lub tablicach interaktywnych niż podczas układania klasycznych puzzli. Może się to wydać kontrowersyjne. Jednak stwarzając dzieciom odpowiednie warunki, zapewniając przy tym przyjazne środowisko, praca na urządzeniach interaktywnych może być powodem do kształtowania się umiejętności kooperacyjnych. W takim przypadku takie narzędzia służą jako katalizator interakcji społecznych skoncentrowany zadaniowo np. na rozwiązanie problemu.
Najważniejsza jest JAKOŚĆ
Oczywiście bardzo ważna jest jakość oferowanych aplikacji. Odpowiednia aplikacja to taka, której zawartość jest dopasowana do wieku, jest nastawiona na rozwiązanie konkretnych problemów i kształtowanie konkretnych umiejętności, interfejs musi być intuicyjny a grafika atrakcyjna.
Problemy
Skuteczne integrowanie technologii z rozwojem dziecka we wczesnym dzieciństwie wiąże się również z kilkoma problemami. (The exposure of preschool children to technology and its relationship to children’s play; July 2018; Conference: 2nd International Scientific Conference Health Online At: Ljubljana Nevenka Gricar, Andreja Bartolac, Claire Alexandra Sangster Jokić) Przede wszystkim dorośli mają problem z dopasowaniem rodzaju aplikacji do potrzeb, umiejętności oraz zdolności poznawczych dziecka. Kolejna kwestia sprawiająca kłopot to połączenie atutów technologii z czynnościami wykonywanymi w rzeczywistym świecie niezależnym od komputera, ukierunkowanm na maksymalizację poznawania i uczenia się.
Przed nami jeszcze daleka droga, ponieważ zdecydowanie brakuje kompleksowego zespolenia zajęć oferowanych dzieciom „off-line” z tymi dostępnymi „on-line”. Niezbędne wydaje się być, opracowanie programu lub wytycznych dla rodziców i opiekunów małych dzieci, integrujących zalety komputerów, manipulacji technologicznych, mat interaktywnych, konwencjonalnych książek i encyklopedii, materiałów drukowanych oraz spontanicznych zabaw, wszystkich zajęć ruchowych, prac manualnych i temu podobnych.
Zwróćmy szczególną uwagę na dotyk
Wejście sensoryczne stanowi „pokarm” dla układu nerwowego. Spośród wszystkich systemów, to systemy dotykowe, przedsionkowe i proprioceptywne są najbardziej fundamentalne dla rozwoju różnych umiejętności kluczowych dla optymalnego wykonywania codziennych zajęć. W miarę jak nowe technologie stają się obecne w codziennym życiu naszych dzieci, pojawia się pytanie, w jaki sposób wpływa to na rozwój tych najbardziej podstawowych systemów sensorycznych. Te systemy do tej pory kształtowane były poprzez różne formy zabawy dotykowej. Tego nie może zabraknąć w zrównoważonym rozwoju dziecka dopasowanym do obecnej rzeczywistości. Kontakt z technologią to jedno, ale rozwój tradycyjny to drugie i równie ważne.
Pamiętajmy, że dzieci, które spędzają zdecydowaną większą część swojego czasu używając urządzeń są znacznie mniej angażowane z zabawy wykorzystujące zmysły. To może prowadzić do różnych deficytów poznawczych. A do tego nie możemy dopruścić. Aktywny udział w codziennych zajęciach w świecie rzeczywistym m.in. spędzanie czasu na spontanicznej aktywnej zabawie jest ważnym czynnikiem rozwojowym, wpływającym na zdrowie naszych dzieci.
Aspekt wdrożenia obecnie dostępnych możliwości technologicznych, szczególnie w procesie rozwojowym małych dzieci, musi być systematycznie monitorowany i badany. Nasze dzieci powinny otrzymywać jedynie te urządzenia, które są przygotowane specjalnie dla nich, które są wrażliwe na potrzeby naszych pociech. Aplikacje dedykowane najmłodszym dzieciom powinny być opracowane z myślą o ich zdrowiu i prawidłowym, zrównoważonym rozwoju.
Nowoczesne technologie nie powinny zastąpić uniwersalnych zajęć a przede wszystkim zabawy z rówieśnikami.
Równowaga
Do spójnego i spokojnego rozwoju naszego dziecka w dobie dzisiejszych potencjałów potrzebna jest równowaga i zdroworozsądkowe myślenie.
Nie przekreślajmy technologii jako pozytywnego narzędzia, które może pokazać naszym dzieciom działanie przyczynowo skutkowe. Nie przesadzajmy sadzając bezmyślnie dziecko przed tabletem bez jakiejkolwiek kontroli nad treścią rozpowszechnianą na różnych portalach. Zaoferujmy naszym dzieciom technologię jako jedną z alternatyw na wartościowe wykorzystanie czasu. Jednak wszystko musi mieć swój umiar. Tak jak nie ma najmniejszego sensu, aby cały dzień nasze dziecko malowało albo czytało książki, dokładnie najmniejszego sensu nie ma, kiedy pozwalamy dziecku na korzystanie z tabletu przez kilka kolejnych godzin.
